Emevilerin
yıkılması ile İslam Devletinde Abbasiler dönemi başlamış oldu. İlk Abbasi
halifesi Ebul Abbas Abdullah oldu. Ebul Abbas'ın ölümünden sonra halife olan
Ebu Cafer El Mansur Bağdat şehrini kurarak Devletin merkezini buraya taşıdı. (
Emeviler döneminde devletin merkezi Şam şehri idi.) Ancak Abbasiler en güçlü
dönemini halife Harun Reşid ve oğulları ( Emin, Me'mun, Mutasım ) döneminde
yaşamıştır.
Harun Reşid'den sonra halife olan Me'mun döneminde Türklerin İslam devletindeki
etkinliğide yavaş yavaş artmaya başladı. Türkler arasında İslam Dini hızla
yayılmaya başladı. Emevileri aksine Abbasilerin Türklere hoşgörü ile
yaklaşmaları, ayrımcılık yapmamaları,Türk-Arap ilişkilerin düzeltmiş ve İslam
Dini Türkler arasında yayılmaya başlamıştır. Halife Mutasim döneminde Türklerin
İslam Devletindeki etkinliği daha da arttı. Türklerden ordular oluşturulmaya
başlandı. Türk ordusu için Bağdat yakınlarında Samerra şehri kuruldu.
Abbasiler döneminde bilimsel alanda çalışmalar hızla devam etti. Eski Yunan,
Süryani, Hint, İran gibi medeniyetlere ait eserler Arapça'ya tercüme edilerek,
bu medeniyetlere ait birikimler İslam Medeniyetine geçti. Müslümanlar
öğrendikleri bu bilgilere yenilerini ekleyerek daha da geliştirdiler.
Halife Mutasım'ın ölümünden sonra Abbasi devleti giderek gücünü kaybetti, bir
süre sonra da parçalandı.Abbasi Devleti toprakları üzerinde "Tavaif-i
Muluk" adı verilen devletler kuruldu. Abbasi Devleti'nin yerine kurulan bu
devletlerin isimleri ve kuruldukları yerler şunlardır.
1.Tolunoğulları:
Mısır
2.İhşitler(Akşitler): Mısır
3.İdrisoğulları: Fas
4.Aglebiler:Tunus,Cezayir
5.Fatimiler:Mısır
6.Tahiroğulları:İran,Horasan
7.Saffariler:İran'ın Sistan bölgesi
8.Samanoğulları:Horasan,Maverunnehir
9.Büveyhoğulları:İran
Büyük Selçuklu Devleti döneminde Türk Hükümdarları Abbasi halifelerine sahip
çıkmışlar ve özellikle Şii Büveyhoğullarına karşı korumuşlardı. Büyük Selçuklu
Devleti yıkılınca Abbasilerde en önemli destekçilerini kaybettiler. 1258
yılında Moğol Hükümdarı Hülagu Han Bağdat'ı ele geçirip Abbasilere son verdi.
Moğolların elinden kurtulan Abbasi ailesine mensup kişiler Mısır'a kaçtılar ve
orada Memlukların egemenliğinde halifeliklerini devam ettirdiler. 1517 yılında
Yavuz Sultan Selim Mısır' alınca halifelik Türklere geçmiş oldu. Abbasi
halifeliği de tamamen sona erdi.
Yukarıdaki konulardan da anlaşıldığı gibi Emeviler döneminde çok kötü olan ve
sürekli savaşlar yapılan Türk -Arap ilişkileri Abbasilerle birlikte düzelmeye
başlamıştı. Abbasilerin Arapçılık politikası yapmamaları, Türklere değer
vermeleri bunda büyük bir etken olmuştur. Özellikle Talas savaşı Türk-Arap
ilişkilerinin düzelmesinde bir dönüm noktası olmuştur.
TALAS SAVAŞI (751)
7. Yüzyılda Türklerin Orta Asya' da ki etkinlikleri azalmıştı.Göktürk Devleti
Çinliler tarafından yıkılmış ve Çinliler bütün Orta Asya'ya hakim olmuşlardı.
Doğudan gelen Çinliler ile Batıdan gelen Müslüman Araplar Orta Asya da karşı karşıya
geldiler. Çinliler ve Araplar arasındaki bu mücadele Türklerin de kaderini
etkiliyordu. Türkler bu savaşta Araplara destek verdiler ve Talas savaşını
Arapların kazanmasını sağladılar. Talas savaşı sonucunda;
a.Türk-Arap ilişkileri düzeldi.
b.İslam Dini Türkler arasında hızla yayılmaya başladı. (İlk Müslüman olan Türk
boyları, Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleridir.)
c.Çinlilerin orta Asya da ki Egemenlikleri sona erdi.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)