*Sebepleri
1.
Bulgaristan’ın
savaştan çekilmesi ve Osmanlı Devletinin Almanya ile bağlantısının kopması.
2.
Osmanlının bir
çok cephede mücadele etmesi.
3.
Osmanlının askeri
ve ekonomik gücünün savaşacak durumda olmaması
4.
Osmanlı devlet
adamlarının Wilson ilkelerine güvenmesi.
Not: Antlaşma imzalanırken ittihat ve Terakki
Parti Hükümeti (Talat Paşa) istifa etti, yerine Tevfik Paşa hükümeti kuruldu.
Buda istifa etti, yerine Ahmet İzzet Paşa hükümeti kuruldu. Bu hükümet antlaşma
devletlerinden barış istedi. Antlaşmayı Osmanlı Devleti adına Rauf Orbay
imzaladı.
*Antlaşmaya Göre
1.
Boğazlar ve
çevresi İtilaf Devletlerine bırakılacak.(Anadolu ve Rumeli toprakları ayrılmış,
toprak bütünlüğü bozulmuştur.)
2.
Asayişi sağlamak
dışında kalan tüm Osmanlı ordusu terhis edilecek.
3.
Vilayet-i
Sidde’de (Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ ve Sivas) karışıklık çıkarsa
itilaf devletleri buraları işgal edebileceklerdir. (Doğu Anadolu’da planlı
Ermeni Devletinin kurulmasına zemin hazırlamıştır.)
4.
Karayolu,
demiryolları, denizyolları ve limanlar İtilaf devletlerinin denetimine
bırakılacak.
- Osmanlı gemileri itilaf
devletlerinin belirlediği yere demirlenecektir. (Osmanlıyı savunmasız
bırakmış, işgalleri kolaylaştırmıştır.)
6.
İtilaf devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri yeri
işgal edebileceklerdir. (En tehlikeli madde). (Bütün Anadolu’nun işgal
edebileceğini gösterir. Anadolu’nun parçalanmasına ve işgallerin başlamasına
neden olmuştur. Egemenlik hakkımızı yok etti.)
*Genel Yorum
·
Bu antlaşma ile Osmanlı fiilen sona erdi.
·
İşgallere zemin hazırlamıştır.
·
Bu durum bölgesel direniş cemiyetlerinin kurulmasına neden
olmuştur.
·
Antlaşma hazırlanırken Osmanlı devlet adamlarının görüşü
alınmamış, zorla yazılmıştır.
·
Gizli antlaşmalar uygulamaya konulmuştur.
·
Ermeni devletinin kurulmasına ortam hazırlamıştır.
·
Rusya’nın savaştan çekilmesi üzerine İtilaf devletleri
Osmanlı topraklarını kesin olarak paylaşamamıştır.
·
Osmanlı devletinin işgallere karşı yetersiz kalması Kuvay-i
Milliye’yi başlatmıştır.
Not:
İşgallere karşı halkının ilk tepkisi bölgesel direniş Cemiyetlerinin
kurulmasını sağlamıştır.
*Uyarılar
1. Osmanlı devleti
Wilson ilkelerine güvenerek ve umut bağlayarak Mondros Ateşkes Antlaşması’nı
imzalamıştır.
2. Mondros Ateşkes
Antlaşması’nda itilaf devletlerini İngiltere temsil etmiştir.
3. 7. madde
işgallerin gerekçesi ve dayanak noktası olmuştur.
4. Bu antlaşmaya
göre ilk işgal edilen yer Musul’dur.
5. Musul Misak-ı
Milli sınırları içinde sayılır.Bunun nedeni Mondros Ateşkes Antlaşması
imzalandığında Türk ordusu tarafından korunmakta olmasıdır.
6. Wilson ilkeleri
itilaf devletlerince kendi çıkarlarına uygun şekilde yorumlanmış ve bu
devletler Paris Barış Konferansı’nda Manda adı altında sömürgeci politikalarını
sürdürmüşlerdir.
7. Milletler
Cemiyeti adına bir ülkenin başka bir devlet tarafından yönetilmesine Mandater
Sistem denir.
8. 1919 Paris
Konferansı’nda İngiltere’nin İzmir’in Yunanistan’a verilmesini
istemesi,antlaşma devletleri arasında görüş ayrılığına neden olmuştur.
9. Mondros Ateşkes
Antlaşması’nın 24. maddesi ise Doğuda,bir Ermenistan devleti kurulmasını
sağlamıştır.
10. Mondros Ateşkes
uygulamasıyla başlayan işgaller I. Dünya savaşı sırasında itilaf devletlerinin
aralarında yaptıkları gizli paylaşım tasarılarına dayanmıştır.
- Mondros Ateşkes
antlaşması Limni Adası’nın Mondros Limanı’nda Osmanlı devleti adına
bahriye nazırı Rauf Bey, İtilaf devletleri adına İngiliz amirali Kaltrope
tarafından imzalanmıştır.