2. İnönü Savaşı (
23 – 31 Mart 1921 ) :
Bu çarpışmanın, Yunan Başkomutanlığının olağanüstü bir hazırlanışla,
Bursa cephesindeki birliklerini 50–60 bin kişilik bir güce ulaştırarak “son
darbe” yi vurma amacından doğduğu söylenebilir. Öte yandan, 27 Şubat–12 Mart
1921’de Londra’da toplanan Konferansta B.M.M. Hükümetinin söz sahibi olmasının
yarattığı gelişmeler de Yunan Başkomutanlığını bu karara zorlayan dış etkenler
arasında sayılabilir.
23 Mart 1921 sabahı Bursa ve Uşak kesimlerinde saldırıya geçen Yunan
ordusunun 40 bin piyade tüfeği, 4 bine yakın ağır ve hafif makineli tüfek, 1200
kılıç ve 144 topluk gücüne karşı ordumuz Batı cephesinde 15 bin piyade tüfeği,
150 ağır ve hafif makineli tüfek, 90 kılıç ve 56 top ile Afyon yöresinde 9 bin
piyade tüfeği, 64 makineli, 51 top ve 4 bin kılıçtan meydana geliyordu. Batı
Cephesi Komutanı İsmet Paşa (İnönü) savaşı yine İnönü mevzilerinde kabul edecek
biçimde planlandığından İnegöl kesiminde bulunan birliklerimiz geri çekildiler.
30 marta kadar süren savaşlarda, cepheyi koruyan ordu, Türk tarihinin en çetin
sınavlarından birini daha verdi. İyi donatılmış düşmana ilerleme fırsatını
vermedi. 30 Mart 1921 günü cephenin sağ kanadına bütün gücüyle yüklenen
düşmanın Savcıbey sırtlarına ele geçirmek isteyen 2-3 tümenlik gücü karşısında
alaylarımız yenik düşmediler. Aynı gün, akşama doğru son gücüyle bir atılım
deneyen düşman, zayıf düşen sol kanadımıza vurunca, Ankara’dan savaş alanına
gönderilen Meclis Muhafız Taburunun da kattığı güç karşısında duramadı ve 31
Mart-1 Nisan gecesi bütün hatlarda geri çekilmeye başladı.
Güney Cephesinde ise, Uşak-Afyon doğrultusunda harekete geçen
Yunanlılar, 28 Mart’ta Afyon’u alarak Çay-Bolvadin hattına kadar ilerlediler.
Bu cephede batıdan gönderilen güçlerle 7-11 Nisan arasında yapılan savaşlarda
Yunan kuvvetlerinin Afyon’u boşaltarak, Uşak doğrultusunda geri çekilmeleri sağlandı.
2. İnönü Savaşı
Sonuçları :
Yunanlılar Eskişehir'i alıp İtilâf Devletleri' nin
desteğine layık olduğunu ispatlamak
istiyordu. Fakat başarılı olamadı ve geri çekilmek zorunda kaldı, geri
çekilirken de büyük kayıplar verdi. Mustafa Kemal Eskişehir-Kütahya
savaşlarından sonra Türk ordusunu Sakarya’ nın doğusuna çekti. Gelişmeler
ülkede büyük üzüntüye neden oldu, bazıları devlet merkezinin Kayseri' ye
taşınmasını istedi fakat meclis bunu kabul etmedi. Mustafa Kemal 5 Ağustos 1921
'de üç aylık süre ile başkomutan seçildi.